13آوریل 2022- محققان بیمارستان کودکان فیلادلفیا (CHOP) اعلام کردند که درمان هدفمندی را ابداع نموده اند که برای کنترل قند خون در بیماران مبتلا به هایپرانسولینیسم (HI) مؤثر است، یک بیماری ژنتیکی که در آن لوزالمعده بیش از حد انسولین تولید می‌کند. این تحقیق شواهد بیشتری را از تاثیر این درمان در جلوگیری از هیپوگلایسمی در بیماران مبتلا به HI ارائه داد و ممکن است با این درمان دیگر نیازی به برداشتن کامل پانکراس که اکنون یک درمان استاندارد برای HI شدید است، نباشد .این یافته‌ها در Diabetes Care منتشر شده است.

دکتر Diva D. De León-Crutchlow، نویسنده ارشد این مطالعه، و رئیس بخش غدد درون ریز و دیابت و مدیر مرکز هیپرانسولینیسم مادرزادی در بیمارستان کودکان فیلادلفیا، گفت: در حال حاضر درمان‌های پزشکی بسیار کمی برای HI وجود دارد، و این درمان‌ها اثربخشی محدودی دارند و در عین حال با عوارض جانبی قابل توجهی همراه هستند. ما در مورد این مطالعه بسیار هیجان‌زده هستیم زیرا دارویexendin-(9-39)  ، با هدف قرار دادن پاتوفیزیولوژی زمینه‌ای، مزایای درمانی بالقوه‌ای را نسبت به درمان‌های فعلی برای HI ارائه می‌دهد که می‌تواند تفاوت بزرگی در زندگی کودکانی که از آنها مراقبت می‌کنیم، ایجاد کند.

هایپرانسولینیسم مادرزادی، شایع ترین علت هیپوگلایسمی مداوم در نوزادان و کودکان است. اگرچه حدود نیمی از موارد هیچ علت ژنتیکی شناخته شده ای ندارند، شایع ترین و شدیدترین شکلHI ، ناشی از جهش در ژن هایی است که دو زیرواحد کانال پتاسیم حساس بهATP  را در سلول بتاکد می کنند، که موجب نوعی از این بیماری می شود که به نام  KATPHI شناخته شده است. بیماران مبتلا به این نوع بیماری هنگام ناشتا و همچنین پس از یک وعده غذایی غنی از پروتئین، دچار هیپوگلایسمی می شوند که احتمالاً به دلیل وجود گلوتامین موجود در پروتئین است که باعث تقویت سیگنال گیرنده ی پپتید-1 شبه گلوکاگون(GLP-1)  در سلول بتا می شود.

در مطالعات قبلی، محققان CHOP نشان داده‌اند که تجویز اگزندین-(9-39)، که گیرنده GLP-1 را مسدود می‌کند، از طریق انفوزیون داخل وریدی به طور قابل‌توجهی باعث افزایش سطح قند خون ناشتا در نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به نوع KATPHI می‌شود. آنها همچنین نشان دادند که این عامل، ترشح انسولین را در مدل های بیماری KATPHI مهار می کند. بطور کلی، این نتایج نشان داد که مهار سیگنال دهی GLP-1 می تواند وسیله ای موثر برای کنترل HI باشد.

با توجه به موفقیت مطالعات قبلی، محققان تصمیم گرفتند تا اگزندین-(9-39)، را در کودکان کوچکتر مبتلا به HI آزمایش کنند، تا ببینند آیا این دارو در آن جمعیت نه تنها در طول دوره ی ناشتا بلکه بعد از غذا، موفقیت مشابهی دارد یا خیر. آنها 16 بیمار -بین 10 ماه تا 15 سال- مبتلا به هیپوگلایسمی مداوم ناشی از HI را وارد مطالعه کردند که برای همه آنها به جز یک نفر، آزمایش ژنتیکی ابتلا به KATPHI را تایید کرده بود. یک بیمار بدون تایید آزمایش ژنتیکی، علائمی مطابق با KATPHI داشت.

برای آزمایش اثربخشی درمان، محققان پس از حدود 12 ساعت ناشتا بودن بیماران، انفوزیون شش ساعته از سه دوز مختلف اگزندین (9-39) را انجام دادند و این اثرات را با محلول سالین به عنوان محلول کنترل مقایسه کردند. در طی دو روز دیگر، محققان به زیرمجموعه‌ای از هشت بیمار با بالاترین دوز اگزندین-(9-39) یا محلول کنترل نمکی در طی آزمایش تحمل غذای مخلوط و آزمایش تحمل پروتئین خوراکی تزریق کردند.

محققان دریافتند کهاگزندین-(9-39)، منجر به کاهش 76 درصدی احتمال هیپوگلایسمی ناشتا در گروه دریافت کننده دوز متوسط ​​و کاهش 84 درصدی در گروه دریافت کننده ی بالاترین دوز می شود. آنها دریافتند که تجویز اگزندین-(9-39) در طول چالش پروتئین منجر به کاهش 82 درصدی احتمال هیپوگلایسمی می شود. گروه تحت درمان با دوز متوسط ​​​​به میزان 20٪ افزایش در قند خون ناشتا را نشان دادند، در حالی که دوز بالاتر منجر به افزایش 28درصدی در قند خون بعد از غذا و افزایش 30درصدی در قند خون بعد از چالش پروتئین شد. شایان ذکر است، که در حالی که به نظر می رسد اثر اگزندین-(9-39) بر قند خون ناشتا به واسطه سرکوب ترشح انسولین است، اثر بر هیپوگلایسمی ناشی از آزمایش تحمل خوراکی پروتئین ممکن است به واسطه ی تاثیر اگزندین (9-39) بر افزایش گلوکاگون باشد. این نشان می دهد که درمان با اگزندین-(9-39)، ممکن است با مکانیسم های متعددی در کنترل قند خون موثر باشد.

دکتر دی لئون کراتچلو، گفت: این مطالعه شواهد دیگری را در حمایت از استفاده از اگزندین-(9-39) ارائه نمود، که آن را برای درمان HI به عنوان یک درمان موفق تضمین می کند، و ما مشتاقانه منتظر انتقال این درمان به فاز 3 کارآزمایی هستیم.

منبع:

https://www.sciencedaily.com/releases/2022/04/220413130905.htm